Ο "μπλε Μαξ" ("Blue Max")

3-2-2016







1099 μ.Χ.

Οι Σταυροφόροι μόλις έχουν καταλάβει την Ιερουσαλήμ, στα πλαίσια της 1ης Σταυροφορίας.  Εκεί βρίσκουν να υπάρχει ήδη μια Χριστιανική ανεπίσημη οργάνωση, "Οι Αρωγοί του Αγίου Ιωάννου", που βοηθά τους φτωχούς, άρρωστους και πληγωμένους προσκυνητές που πηγαίνουν στην Ιερή Πόλη για προσκύνημα. Με την έλευση των Σταυροφόρων η οργάνωση αυτή μετατρέπεται με τις ευλογίες  (και την οικονομική βοήθεια) του Πάπα Πασχάλη του 2ου σε θρησκευτικό και στρατιωτικό Τάγμα, το "Τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννου".

Σκοπός του: Η υπεράσπιση της Ιερής Πόλης, πάση θυσία.

Σύμβολο του: ο Σταυρός της Μάλτας, ο οποίος όμως πολύ αργότερα ονομάστηκε έτσι, όταν οι Ιππότες κατέφυγαν τελικά στη Μάλτα.


Ο -μετέπειτα- Σταυρός της Μάλτας. Εκτός από τον επίσημο συμβολισμό φαίνεται πως είχε και άλλους μυστικούς συμβολισμούς

 
  Ο Σταυρός έχει ένα περίεργο σχήμα, με 8 αιχμές συνολικά, 2 σε κάθε του σκέλος. Η επίσημη εξήγηση γι αυτό το σχήμα ήταν, ότι κάθε αιχμή αντιστοιχούσε και σε ένα δουκάτο (ή βασίλειο),  από Ιππότες του οποίου απαρτιζόταν το Τάγμα: Ωβέρν (Auvergne), Προβηγγία, Γαλλία, Αραγονία, Καστίλλη, Ιταλία, Γερμανία και Αγγλία. Η Ωβέρν και η Προβηγγία ανήκουν στη σημερινή Γαλλία και η Αραγονία και η Καστίλλη, στην Ισπανία.

Φαίνεται όμως πως ο Σταυρός είχε και άλλο, μυστικό συμβολισμό: 

Τις 8 υποχρεώσεις-ιδανικά του Ιππότη του Τάγματος:


1.  Να ζει με την αλήθεια

2.  Να έχει πίστη

3.  Να μετανοεί για τις αμαρτίες του

4.  Να είναι ταπεινόφρων

5.  Να αγαπά την Δικαιοσύνη

6.  Να δείχνει έλεος

7.  Να είναι εγκάρδιος και ειλικρινής

8.  Να υπομένει τις διώξεις


Σύμφωνα με άλλους ερευνητές, ο Σταυρός της Μάλτας είχε και άλλον ακόμη  βαθύτερο, μυστικό συμβολισμό.

Κάθε μια από τις 8 αιχμές συμβολίζει και έναν από τους 8 μακαρισμούς του Ιησού Χριστού, στην Επί του Όρους Ομιλία Του:

 
1.  Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι, ότι αυτών εστίν η βασιλεία των ουρανών

2.  Μακάριοι οι πενθούντες, ότι αυτοί παρακληθήσονται (θα παρηγορηθούν)

3.  Μακάριοι οι πραείς, ότι αυτοί κληρονομήσουσι την γην

4.  Μακάριοι οι πεινώντες και διψώντες την δικαιοσύνην, ότι αυτοί χορτασθήσονται

5.  Μακάριοι οι ελεήμονες, ότι αυτοί ελεηθήσονται

6.  Μακάριοι οι καθαροί τη καρδία, ότι αυτοί τον Θεόν όψονται (αυτοί θα δουν τον Θεό)

7.  Μακάριοι οι ειρηνοποιοί, ότι αυτοί υιοί του Θεού κληθήσονται

8.  Μακάριοι οι δεδιωγμένοι ένεκεν δικαιοσύνης, ότι αυτών εστίν η βασιλεία των ουρανών 

Αν προσέξετε θα δείτε ότι τα ιδανικά του Τάγματος συμπίπτουν σε πολλά σημεία με τους Μακαρισμούς του Χριστού.

 Καθώς περνούν τα χρόνια, στην Ευρώπη αρχίζει και αναπτύσσεται ένα κίνημα βοήθειας προς το Τάγμα. Οι πλούσιοι και ισχυροί δωρίζουν όχι μόνο χρήματα, αλλά και τεράστιες εκτάσεις γής στους Ιωαννίτες Ιππότες. Το Τάγμα γίνεται ισχυρό. Κάποια στιγμή, όλες αυτές οι εκτάσεις γης στην Γερμανία ενώνονται και σχηματίζουν το φέουδο του Βραδεμβούργου, με άρχοντα έναν Ιππότη, εκπρόσωπο του Τάγματος του Αγίου Ιωάννου.

Το 1187 ο Άραβας Σαλαντίν (Σαλάχ αντ-Ντιν Γιούσουφ ιμπν Αγιούμπ) επανακαταλαμβάνει την Ιερουσαλήμ και οι Ιππότες εκδιώκονται, αρχικά στην Κύπρο και κατόπιν στην Ρόδο, όπου γίνονται γνωστοί και ως Ιππότες της Ρόδου, στην οποία εγκαταστάθηκαν το 1309. Έμειναν εκεί μέχρι και το 1522 οπότε η Ρόδος καταλαμβάνεται από τους Τούρκους υπό την ηγεσία του Σουλεϊμάν του Μεγαλοπρεπούς και οι Ιππότες βρίσκουν καταφύγιο στη Μάλτα. Εξ ου και το μεταγενέστερο όνομα τους, Ιππότες της Μάλτας, πρόκειται όμως για τους Ιωαννίτες Ιππότες, το Τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη. 

Το σύμβολο του Τάγματος - και πάλι ο Σταυρός με τις 8 αιχμές, που παίρνει πλέον το όνομα Σταυρός της Μάλτας".




Το σύμβολο του Τάγματος των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννου, κατά τον 13ο και 14ο αιώνα
 

Εν τω μεταξύ στην Ευρώπη τα πράγματα πάνε καλύτερα για τους Ιωαννίτες Ιππότες. Το φέουδο του Βραδεμβούργου γίνεται ολοένα και πιο ισχυρό, μάλιστα μετά την διάλυση του Τάγματος των Ναϊτών Ιπποτών, μεγάλο μέρος της περιουσίας τους και των εδαφών τους περιέρχεται στους Ιωαννίτες Ιππότες.

Όταν το 1540 επικράτησε ο Λουθηρανισμός στην Γερμανία, οι Ιωαννίτες Ιππότες που βρίσκονταν εκεί, ασπάστηκαν το κίνημα και διαχωρίστηκαν από τους Ιππότες της Μάλτας (που ήταν Ρωμαιοκαθολικοί), με τους οποίους όμως συνέχισαν να έχουν καλές σχέσεις.

Οι αιώνες κυλούν....

Το 1740 ο Φρειδερίκος ΙΙ, γνωστός και ως Φρειδερίκος ο Μέγας, βασιλιάς της Πρωσσίας, αναλαμβάνει το Τάγμα υπό την υψηλή προστασία του και χρίζεται "Προστάτης του Τάγματος των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννου".

Ο βασιλιάς Φρειδερίκος χρησιμοποιεί τότε το σύμβολο των Ιωαννιτών Ιπποτών (σαν Ιππότης-μέλος του Τάγματος που ήταν και αυτός) και καθιερώνει ένα ανώτατο στρατιωτικό παράσημο, το "Pour le Merite".




Το ανώτατο στρατιωτικό παράσημο της Πρωσσίας "Pour le Merite- Για την Αξιοσύνη". Πολλοί έδωσαν και την ζωή τους στην προσπάθεια να το αποκτήσουν


Να κάνουμε εδώ 2 παρατηρήσεις:

1.  Η ονομασία του Πρωσσικού παράσημου "Pour le Merite" είναι στην Γαλλική γλώσσα και θα μπορούσαμε να το αποδώσουμε στα Ελληνικά ως "Για την Αξιοσύνη". 

Πως όμως ένα Πρωσσικό παράσημο φέρει Γαλλική επιγραφή;  Η απάντηση είναι ότι στην αυλή του βασιλιά Φρειδερίκου χρησιμοποιείτο η ...Γαλλική γλώσσα ! Ήταν βλέπετε πιο ..."σικ" ! 

Μάλιστα η επιγραφή "Pour le Merite" διατηρήθηκε και πολύ αργότερα, ακόμη και όταν η Πρωσσία ήρθε σε πολεμική σύγκρουση με την Γαλλία! Διατηρήθηκε μέχρι το 1918, όταν καταργήθηκε η μοναρχία.

2.  Δεν θα πρέπει να δούμε το "Pour le Merite"  μόνο σαν ένα απλό παράσημο, σαν ένα μετάλλιο. Το "Pour le Merite" ήταν περισσότερο ένα σύμβολο, ότι ο φέρων ανήκε σε ένα Τάγμα, μιαν Αδελφότητα, τους "Στρατιωτικούς Ιππότες του Τάγματος της Αξιοσύνης". 

To παράσημο αυτό απονεμόταν από τον εκάστοτε βασιλιά της Πρωσσίας σε ανώτατους στρατιωτικούς που είχαν επιτύχει κάποιο εξαιρετικό κατόρθωμα, κέρδισαν κάποια σημαντική μάχη κλπ.

Το παράσημο συνέχισε να απονέμεται και όταν τα ανεξάρτητα Γερμανικά κρατίδια ενώθηκαν υπό την ηγεσία της Πρωσσίας, στην Γερμανική Αυτοκρατορία, το 2ο Reich, το 1871.

Κατά τον 1ο Παγκόσμιο Πόλεμο το παράσημο απονεμόταν σε πιλότους που είχαν πετύχει κατάρριψη τουλάχιστον 8 εχθρικών αεροπλάνων. Σιγά-σιγά ο αριθμός αυτός αυξήθηκε στα 20 αεροπλάνα. Ο θρυλικός πιλότος Max Immelman ήταν ο 1ος που απέκτησε το μετάλλιο και ακολούθησε ο Oswald Boelcke (Όσβαλντ Μπέλκε). Μετά ασφαλώς το απέκτησε και ο θρυλικός "Κόκκινος Βαρώνος"- Manfred von Richthofen.



Ο Max Immelmann με το "Pour le Merite" να κρέμεται στο λαιμό του. Σκοτώθηκε σε ηλικία 26 ετών, το 1916.




Ο Oswald Boelcke με το "Pour le Merite", σκοτώθηκε στη μάχη σε ηλικία 25 ετών. Ήταν ο πατέρας της τακτικής στις αερομαχίες



Ο Manfred von Richthofen, ο Κόκκινος Βαρώνος με το παράσημο "Pour le Merite". Σκοτώθηκε στη μάχη σε ηλικία 26 ετών, το 1918

Πως όμως το παράσημο έφτασε να αποκαλείται ανεπίσημα ως ο "Μπλε Μάξ", BLue Max και στα Γερμανικά "Blaue Max" (Μπλάουε Μαξ);

Ο Max Immelmann ήταν ο πιλότος που με το Eindecker είχε γίνει θρύλος στην Γερμανία και θεωρείτο "αήττητος", ενώ παράλληλα ήταν και ο 1ος που παρασημοφορήθηκε με το "Pour le Merite" - "Για την αξιοσύνη". Όταν σκοτώθηκε το 1916, οι πιλότοι της Γερμανικής Αεροπορίας άρχισαν προς τιμήν του να αποκαλούν το παράσημο "Blaue Max", το μπλε από το χρώμα του παράσημου και το Max από το όνομα του Max Immelmann -και η ονομασία αυτή έκτοτε καθιερώθηκε. Μάλιστα μεταξύ των πιλότων της Γερμανίας είχε αναπτυχθεί και ένας έντονος ανταγωνισμός, για το ποιος θα καταφέρει να αποκτήσει το "Blue Max" !


Τι απέγινε όμως το Τάγμα των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη;

Λοιπόν, το Τάγμα ...συνεχίζει να υφίσταται και στις μέρες μας !

Με την πάροδο των αιώνων το Τάγμα διασπάστηκε σε πολλά επί μέρους Τάγματα. Tα Τάγματα δεν είναι πλέον στρατιωτικά, αλλά ασχολούνται με φιλανθρωπικό και κοινωνικό έργο, έχοντας δικά τους νοσοκομεία, γηροκομεία, παιδικούς σταθμούς, υπηρεσίες Πρώτων Βοηθειών, διοργανώνοντας σεμινάρια κλπ.

Στον κλάδο των Ιωαννιτών Ιπποτών της Γερμανίας, αρχηγός είναι σήμερα ο Πρίγκηπας Oskar της Πρωσσίας, του Οίκου των Hohenzollern (Χόχεν-τσόλερν). Ο τίτλος του "Πρίγκηπα" είναι ασφαλώς ιστορικός-τιμητικός, καθώς η μοναρχία στην Γερμανία καταργήθηκε το 1918. Ο Οίκος των Hohenzollern κυβερνούσε την Γερμανία από τον 11ο αιώνα μ.χ.  μέχρι την πτώση της μοναρχίας το 1918.


 
Ο πρίγκηπας Oskar της Πρωσσίας, ο τελευταίος αρχηγός του Τάγματος των Ιπποτών του Αγίου Ιωάννη στη Γερμανία - σήμερα 57 ετών- με τον χαρακτηριστικό μανδύα. Αρχηγός του τάγματος στην Γερμανία είναι πάντα κάποιος απόγονος του Οίκου των Hohenzollern
 

Σε ένα από τα Τάγματα των Ιωαννιτών Ιπποτών που υπάρχει ακόμη και σήμερα -και μάλιστα διατείνειται ότι είναι ο πραγματικός συνεχιστής του αρχικού Τάγματος- το "Sovereign Order of St. John of Jerusalem -Knights of Malta", αρχηγός είναι ένας Έλληνας, ο κ. Νικόλαος Παπανικολάου !
 


Το Τάγμα "Sovereign Order of St. John of Jerusalem -Knights of Malta", αρχηγός του οποίου είναι ο Έλληνας κ. Νικόλαος Παπανικολάου





Γιώργος  Καρασούλας